Znów będą zbierać na remont grobów Powstańców Wielkopolskich w Krotoszynie

W minionym roku padł rekord zbiórki powstańczej! Udało się zebrać 21 tys. 957 zł i 15 €. Warto wspomnieć, że kwoty wzrastały z roku na rok. W 2021 r. udało się zebrać 16 tys. 150,09 zł, w 2020 r. - zbiórkę ze względu na zamknięte cmentarze odwołano, w 2019 r. - 16 tys. 104 zł, w 2018 r. - 11 tys. 138 zł, w 2017 r. - 7 tys. 069 zł, w 2016 r. - 4 tys. 501 zł, a w 2015 r. - 3 tys. 654 zł. Zbiórki odbywają się od 2009 r. na cmentarzu w Krotoszynie, a od 2019 r. również w Kobiernie.

Jako pierwsi zaczęli zbierać Krotoszyńscy Fanatycy Kolejorza od 2009 r. W 2019 r. do kwesty dołączył się Poczet Wierzbięty z Krotoszyna w mundurach powstańczych i mundurach z września '39, a w 2022 r. - Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Krotoszynie. Jak co roku, każdy będzie mógł wrzucić drobny datek na renowację mogił Powstańców Wielkopolskich, którzy przelewali krew o odzyskanie naszych ziem w latach 1918-1919. Zbiórka odbędzie się w sobotę, 28 października i niedzielę, 29 października oraz przede wszystkim w środę, 1 listopada.

W 2014 r. dzięki ich inicjatywie został odnowiony grób Antoniego Zawidzkiego (1900-1948), a w 2015 r. - Kazimiery Szczepańskiej z d. Olejniczak (1892-1935) i Wojciecha Olejniczaka (1861-1946). W 2016 r. odnowiono groby Kazimierza Kaussa (1897 - 1958) oraz Adama Woźnego (1898-1958) Z kolei w 2017 r. dzięki nim odnowiono grób dowódcy Straży Ludowej podczas Powstania Wielkopolskiego i dyrektora krotoszyńskiego szpitala majora doktora Władysława Jana Bolewskiego (1878-1963). Spoczywa on razem z: Walentyną Bolewską (1855-1928), Władysławem Bolewskim (1850-1937) oraz Stanisławą Bolewską (1904-1965), w 2018 r. - Sylwestra Olejniczaka (1897-1965), Józefa Szczerbala (1899-1961) i Stanisława Wilczury (1883-1965), w 2019 – Stefana Skowrońskiego (1896-1959), a w 2022 r. - Edmunda Bąkowskiego (1892-1984), Stanisława Paluszka (1892-1973) i Józefa Wojciechowskiego (1880-1978). Aktualnie remontowane są nagrobki Jana Ławniczaka (1900-1974), Władysława Lisa (1901-1980) oraz Franciszka Sowińskiego (1874-1941).

Antoni Zawidzki urodził się 17 stycznia 1900 r. w Topoli Wielkiej w powiecie ostrowskim, jako syn Piotra Zawidzkiego i Marianny z d. Świtały. Między 1904 r. a 1907 r. rodzice przenieśli się do Pleszewa. Brał udział w walkach pod Zdunami. Zmarł 12 czerwca 1948 r. i spoczął w Krotoszynie.

Kazimiera Szczepańska z d. Olejniczak urodziła się 15 lutego 1892 r. na Jeżycach w Poznaniu, jako córka kupca i Powstańca Wielkopolskiego Wojciecha Olejniczaka oraz Stanisławy Emilii Olsztyńskiej. 8 kwietnia 1892 r. wraz z rodziną przeprowadziła się do miejscowości Spławie w powiecie kościańskim. Później zamieszkała z rodziną w Krotoszynie, gdzie jej ojciec pracował jako kupiec. Podczas Powstania Wielkopolskiego była sanitariuszką i sekcyjną Czerwonego Krzyża w Krotoszynie. Zmarła 30 czerwca 1935 r. i spoczęła w Krotoszynie.

Wojciech Olejniczak urodził się 17 marca 1861 r. w Poznaniu, jako syn Walentego Olejniczaka i Elżbiety z d. Klingsporn. Mieszkał na Jeżycach, a 8 kwietnia 1892 r. do miejscowości Spławie w powiecie kościańskim. Później zamieszkał w Krotoszynie i pracował jako kupiec. W okresie Powstania Wielkopolskiego z ramienia Wydziału Wykonawczego Powiatowej Rady Ludowej w Krotoszynie czuwał nad ruchem kolejowym razem ze Stanisławem Wojcieszakiem, Bronisławem Sadowskim i Ignacym Pewniakiem. Komendantem dworca był wówczas Mieczysław Sokołowski. Po powstaniu został zweryfikowany w stopniu szeregowca i należał do Związku Powstańców Wielkopolskich koła w Krotoszynie. Zmarł 7 lutego 1946 r. i spoczął na cmentarzu w Krotoszynie.

Kazimierz Kauss urodził się 19 stycznia 1897 r. w Golejewku w powiecie rawickim, jako syn Józefa Kaussa i Józefy z d. Mączkowiak. Wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim. 27 grudnia 1918 r. wstąpił do 1 Kompanii Poznańskiej biorąc udział w zdobyciu koszar artyleryjskich, koszar 6 pułku grenadierów i lotniska Ławicy. Później walczył pod Szubinem, Rynarzewem i Nakłem. Za walki pod Chodzieżą awansowano go na stopień kaprala. Mieszkał w Krotoszynie, gdzie zmarł 19 czerwca 1958 r. i spoczął na cmentarzu w Krotoszynie.

Adam Woźny urodził się w Cykowie w powiecie grodziskim w gminie Kamieniec 24 grudnia 1898 r. jako syn Antoniego Woźnego i Jadwigi z d. Kozłowskiej. Wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim w grupie batalionu IV Grupy Zachodniej Wolsztyn, później w 10 kompanii pod dowództwem podporucznika Stanisława Siudy. Uczestniczył w walkach o Wolsztyn, Kopanicę i Babimost. Później wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Do 1939 r. służył w 2 Pułku Strzelców Wielkopolskich/56 Pułku Piechoty Wielkopolskiej. W1930 r. posiadał stopień sierżanta. Prawdopodobnie wziął udział w kampanii wrześniowej. Po II wojnie światowej był członkiem Związku Powstańców Wielkopolskich. Zmarł w 1958 r. i spoczął na cmentarzu w Krotoszynie.

Dr Władysław Jan Bolewski urodził się 13 marca 1878 r. w Jarocinie, jako syn urzędnika Władysława Bolewskiego i Walentyny z d. Nowakowskiej. Uczył się w gimnazjum w Nakle, a później ukończył gimnazjum w Krotoszynie, gdzie był prezesem tajnego Towarzystwa Tomasza Zana. Studiował w Lipsku, Zürichu i Würzburgu. Był też więziony za pracę w tajnym Związku Towarzystw Akademickich. Po obronieniu tytułu doktora nauk medycznych wrócił do Krotoszyna, gdzie prowadził praktykę lekarską. W 1907 r. został skazany za organizację strajku szkolnego. W 1914 r. - został wcielony do armii niemieckiej. W listopadzie 1918 r. został członkiem Rady Żołnierskiej w Hanowerze. Pod koniec listopada 1918 r. został członkiem Powiatowej Rady Ludowej w Krotoszynie. To dzięki niemu niemieckie wojsko opuściło 3 stycznia 1919 r. Krotoszyn. Później został komendantem Straży Ludowej i szefem Drużyn Bojowych. W walkach pod Zdunami został ranny. W okresie międzywojennym był kierownikiem szpitala w Krotoszynie. W czasie okupacji niemieckiej działał w organizacjach „Wolni Bracia” i „Ojczyzna”, a po wysiedleniu go na wschód w 1940 r. włączył się w struktury Armii Krajowej i założył szpital partyzancki na Kielecczyźnie. W 1945 r. wrócił do Krotoszyna i do 1949 r. kierował szpitalem. Był w stopniu majora. Zmarł 1 września 1963 r. i spoczął na krotoszyńskim cmentarzu.

Sylwester Olejniczak urodził się 23 października 1897 r. w miejscowości Spławie w powiecie kościańskim jako syn kupca Wojciecha Olejniczaka (Powstańca Wielkopolskiego) i Stanisławy z d. Olsztyńskiej. Mając kilkanaście lat przeprowadził się z rodziną do Krotoszyna. Wziął udział w I wojnie światowej w szeregach 46 Pułku Piechoty Landwehry. 29 grudnia 1914 r. został uznany za zaginionego. Wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim w szeregach Batalionu Krotoszyńskiego. Walczył pod Zdunami i Chachalnią, a potem pod Kobylą Górą i Ostrzeszowem od 1 stycznia do 20 lutego 1919 r. Zmarł 21 kwietnia 1965 r. i spoczywa na cmentarzu w Krotoszynie.

Józef Szczerbal urodził się 12 lutego 1899 r. w Karminie w powiecie kościańskim, jako syn rolnika Jana Szczerbala i Marii z d. Maćkowskiej. Wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim od 6 stycznia 1919 r. w kompanii śmigielskiej i walczył na froncie zachodnim pod Lesznem, Lipnem, Jezierzycami, czy Zbąszyniem.. Później trafił na front pod Bydgoszczą. Wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej, w wyprawie na Kijów, a także na froncie białoruskim i w akcji odwrotowej. Został zdemobilizowany z 60 Pułku Piechoty Wielkopolskiej w stopniu sierżanta. Należał do Związku Weteranów Powstań Narodowych R. P. 1914/19 w Krotoszynie. Był odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, Medalem Niepodległości i Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości. Zmarł 25 kwietnia 1961 r. i spoczywa na cmentarzu w Krotoszynie.

Stanisław Wilczura urodził się 29 marca 1883 r. w Ustkowie, jako syn Grzegorza Wilczury i Magdaleny z d. Skrzypek. Wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim prawdopodobnie w Straży Ludowej w Krotoszynie. Zmarł 25 sierpnia 1965 r. i spoczął na cmentarzu w Krotoszynie.

Stefan Skowroński urodził się 1 września 1896 r. w Brzeziu k. Pleszewa i był synem Franciszka Skowrońskiego i Agnieszki z d. Jędrzejak. Ukończył szkołę ludową i z zawodu był rolnikiem. Należał do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Pleszewie. Wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim w szeregach 8 Pułku Strzelców Wielkopolskich i w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 64 Pułku Piechoty w stopniu sierżanta liniowego. Pracował jako zegarmistrz i w okresie międzywojennym mieszkał w Krotoszynie. Był członkiem Kurkowego Bractwa Strzeleckiego przed wybuchem II wojny światowej. W 1935 r. został członkiem Komisji Rewizyjnej Klubu Sportowego „Astra” Krotoszyn. Pod koniec lat 30. XX w. mieszkał w miejscowości Raczyn w powiecie grudziądzkim. Tam należał do Kółka Rolniczego w Raczynie i Związku Producentów Trzody Chlewnej, a od 25 lutego 1937 r. - do Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914/19. Zmarł 28 marca 1959 r. i spoczął na cmentarzu w Krotoszynie. Odznaczony był Krzyżem Walecznych, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości i Odznaką Towarzystwa Powstańców i Wojaków.

Edmund Stanisław Bąkowski urodził się 16 października 1892 r. w Krotoszynie, jako syn Seweryna Bąkowskiego i Jadwigi z d. Walkowskiej. W okresie I wojny światowej służył w szeregach armii niemieckiej i został lekko ranny 21 czerwca 1918 r. Po powrocie wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim w Kompanii Krotoszyńskiej. Walczył pod Zdunami, Borownicą i Chachalnią. Po zakończeniu walk pozostał w Wojsku Polskim do 1 października 1921 r. Najprawdopodobniej wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Od 1 listopada 1921 r. do 1 września 1939 r. pracował w Cukrowni Zduny, jako robotnik. Był członkiem Towarzystwa Powstańców i Wojaków. W okresie okupacji nadal pracował w Cukrowni Zduny. Po wojnie prowadził warsztat usługowy w Krotoszynie i był członkiem Cechu Rzemiosł Różnych. W 1974 r. odznaczono go Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a w 1972 r. awansowano do stopnia podporucznika. Zmarł 9 września 1984 r. i spoczął na cmentarzu w Krotoszynie.

Stanisław Paluszek urodził się 5 maja 1892 r. w Rozdrażewie, jako syn Antoniego Paluszka i Marianny z d. Szych. Wziął udział w I wojnie światowej w szeregach armii niemieckiej i został ranny 17 czerwca 1918 r. Po powrocie w rodzinne strony wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim. Wstąpił 1 stycznia 1919 r. do kompanii rozdrażewskiej dowodzonej przez Wacława Pabicha. Brał udział w walkach na froncie pod Zdunami, Borownicą i Chachalnią. W 1960 r. został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a w 1972 r. - awansowany do stopnia podporucznika. Zmarł 21 lipca 1973 r. i spoczął na cmentarzu w Krotoszynie.

Józef Andrzej Wojciechowski urodził się 30 listopada 1880 r. w Zdunach, jako syn Józefa Wojciechowskiego i Bronisławy z d. Karolewskiej. Po ukończeniu szkoły powszechnej w Zdunach kontynuował naukę w zawodzie kupieckim. Później pracował w kilku przedsiębiorstwach handlowych. Od 3 listopada 1900 r. do 1 października 1903 r. odbył służbę wojskową w marynarce niemieckiej. Po służbie wojskowej nadal pracował jako kupiec. Podczas zaborów był członkiem Polskiego Związku Rzemieślników we Wrocławiu i Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" we Wrocławiu. 1 września 1914 r. został powołany do niemieckiej marynarki wojennej, a zwolniono go 22 listopada 1918 r. i wrócił do Zdun. Wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim, brał udział w walkach pod Zdunami. W trakcie wyzwolenia Zdun brał udział w obsadzeniu Urzędu Pocztowego. 6 lutego 1919 r. w trakcie ataku na Zduny został wzięty do niewoli i internowany w obozie w Neuhammer. Po zwolnieniu wrócił do Zdun i dwa razy dziennie miał meldować się w komendzie niemieckiej i czekał na rozprawę w sądzie wojewódzkim. Dzięki miejscowemu rolnikowi przekroczył granicę. Od 1 października 1919 r. do 1 lipca 1922 r. pracował w Urzędzie Walki nad Lichwą i Spekulacją w Wągrowcu, a potem w Skalmierzycach. Po likwidacji urzędu pracował w Izbie Skarbowej w Grudziądzu, a od 1 czerwca 1923 r. skierowano go do Kasy Urzędu Skarbowego w Tczewie. 1 lipca 1928 r. skierowano go do Urzędu Skarbowego w Wejcherowie, a 21 grudnia 1930 r. - do Kasy Urzędu Skarbowego w Nowym Mieście Lubawskim. W okresie międzywojennym należał do Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół", Związku Rezerwistów, Polskiego Czerwonego Krzyża i Ligi Obrony Przeciwpowietrznej i Przeciwgazowej. 1 września 1939 r. brał udział w ewakuacji urzędu. Brał udział w przewożeniu gotówki do Włocławka. Później był przydzielony do depozytu okręgu Izby Skarbowej Pomorskiej, który został oddany w Łucku. 21 listopada 1939 r. wrócił do Nowego Miasta, gdzie został skierowany do pracy fizycznej. 20 stycznia 1945 r. po wkroczeniu Armii Czerwonej brał udział w organizowaniu Urzędu Skarbowego i pracował jako skarbnik do 30 czerwca 1950 r. Dzień później rozpoczął pracę w Narodowym Banku Polskim jako kasjer, a później wrócił do Urzędu Skarbowego, gdzie pracował do 30 września 1958 r. W 1955 r. został członkiem Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W latach 60. XX w. mieszkał już w Krotoszynie. W 1972 r. został awansowany do stopnia podporucznika. Zmarł 24 listopada 1978 r. i spoczął w Krotoszynie. Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (22 lipca 1958 r.), Srebrnym Krzyżem Zasługi (22 lipca 1955 r.), Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym (27 sierpnia 1957 r.), Medalem 10-lecia Polsku Ludowej (9 lutego 1955 r.), Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę (II RP) oraz Odznaką Pamiątkową Wojsk Wielkopolskich (II RP).

Jan Ławniczak urodził się w Stawiszynie w powiecie gostyńskim 19 października 1900 r. jako syn Franciszka Ławniczaka i Bronisławy z d. Janickiej. Wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim w szeregach kompanii rozdrażewskiej od 20 stycznia do 12 lutego 1919 r. w walkach pod Zdunami, Borownicą i Chachalnią. Z zawodu był leśniczym. Był odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym (1974). Zmarł 13 czerwca 1974 r. i spoczął na cmentarzu w Krotoszynie.

Władysław Lis urodził się 27 czerwca 1901 r. w Krotoszynie, jako syn Franciszka Lisa i Marianny z d. Cegły. Ukończył 6 klas szkoły powszechnej i został palaczem w gazowni. Od 1 stycznia 1919 r. do 18 lutego 1919 r. walczył w oddziale krotoszyńskim w czasie Powstania Wielkopolskiego. 19 lutego 1919 r. przydzielono go do 6 kompanii 12 Pułku Strzelców Wielkopolskich. Od 25 stycznia 1920 r. do 15 grudnia 1920 r. walczył na froncie bolszewickich. Został zwolniony z wojska 2 czerwca 1922 r. w stopniu szeregowca z 9 Dywizjonu Taborów. 1 stycznia 1936 r. został członkiem Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914/19. Był odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym (1957) oraz Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921 (1934). Został awansowany do stopnia podporucznika. Zmarł 1 marca 1980 r. i spoczął na cmentarzu w Krotoszynie.

Franciszek Sowiński urodził się 12 stycznia 1874 r. w Bożacinie, jako syn Józefa Sowińskiego i Marianny z d. Moraś. W okresie Powstania Wielkopolskiego pełnił służbę jako ochotnik w Straży Ludowej w Krotoszynie od 1 stycznia 1919 r. do 18 lutego 1919 r. w stopniu starszego szeregowca. Był członkiem Towarzystwa Powstańców i Wojaków od 1 lipca 1924 r. oraz członkiem Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914/19 od 1 kwietnia 1938 r. Zmarł 20 stycznia 1941 r. i spoczął na cmentarzy w Krotoszynie.