Celestyn Sokolnicki - adiutant króla z naszych ziem

Rzemiechów na początku XVI w. należał do rodziny Starkowieckich. Swoje nazwisko wywodzili od pobliskiego Starkowca, który również był ich własnością. Następnymi właścicielami tego majątku byli Naramowscy, a później Walk-nowscy. Katarzyna Walknowska biorąc ślub z Kazimierzem Sokolnickiem wniosła wieś w posagu do jego majątku.

Jednym z synów Katarzyny Walknowskiej i Kazimierza Sokolnickiego był Celestyn Wojciech Caliopus Sokolnicki herbu Nowina III. Informację czerpię z internetowego Polskiego Słownika Biograficznego, a ten sam biogram znalazł się w XL tomie Polskiego Słownika Biograficznego z 2000-2001.

Celestyn Sokolnicki urodził się 7 kwietnia 1752 r. w Kuklinowie, choć w innych źródłach można znaleźć, że w Ceradzu koło Buku. Elementarną naukę pobierał w domu, a następnie prawdopodobnie ukończył kolegium jezuickie w Kaliszu. Ok. 1779 r. został mianowany na stopień generała adiutanta Jego Królewskiej Mości, czyli króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. 21 sierpnia 1780 r. został wybrany przez sejmik średzki na posła z województwa gnieźnieńskiego. Z kolei przez sejm został wybrany na sędziego sądu sejmowego. W 1780 r. poparł wniosek posła wołyńskiego gen. Michała Ignacego Kamieńskiego o odrzucenie „Zbioru praw sądowych” Andrzeja Zamoyskiego, drukowany wniosek został przez niego demonstracyjnie podeptany. W kolejnych kadencjach był wybierany posłem z wielu miejscowości, z takich jak, Kościan, Poznań czy Kalisz. Od 15 października 1786 r. był członkiem Komisji Dobrego Porządku w Kaliszu, która zajmowała się szpitalnictwem. 14 listopada 1786 r. otrzymał Order św. Stanisława. 31 stycznia 1787 r. został podczaszym poznańskim. Podczas głosowania nad Konstytucją 3 Maja był w opozycji, ale ostatecznie poparł ją.

Kolejne opisane przez nas wydarzenia trzeba zrozumieć zapewne determinacją wobec kryzysu panującego w Polsce. Gdy król poparł konfederację targowicką, Sokolnicki skłaniał się do tego by ofiarować koronę polską królowi pruskiemu Fryderykowi Wilhelmowi II. W zamian jednak oczekiwał poparcia anty-konfederacji targowickiej. Po konfederacji nastąpił II rozbiór Polski, jednak gdy wybuchła insurekcja kościuszkowska, a po niej powstanie wielkopolskie w 1794 r., Sokolnicki był marszałkiem powstania w Kościanie, a potem delegatem tegoż do Rady Najwyższej.

W wyniku tego jego majątek został zarekwirowany przez Prusaków, którzy ponadto nałożyli na niego 6 tys. talarów kary, z której 4,5 tys talarów umorzono.

Gdy Polska zniknęła z mapy Sokolnicki wycofał się z życia politycznego, jednak w 1802 r. na prośbę Józefa Wybickiego (autora słów naszego hymnu) został prezesem komisariatu wojskowego departamentu poznańskiego do zbierania ofiar i zaopatrzenia w odzież na potrzeby powstającej armii. W 1806 r. wybuchło kolejne powstanie wielkopolskie (dla odmiany wygrane). Gdy 28 listopada 1806 r. Napoleon wjechał do Poznania, Sokolnicki witał go w imieniu szlachty. Został mu nawet przedstawiony przez generała Jana Henryka Dąbrowskiego (tego z hymnu). Gdy jednak Napoleon przegrał, Sokolnicki wrócił do gospodarowania własnym majątkiem. Był właścicielem Kukli-nowa, Rojewa, Packi, Lipowca i Rzemiechowa. Początkowo mieszkał jednak w Kuklinowie.

Przed rozbiorami miał także miasto Piaseczno, wieś Górę oraz folwarki Talary i Ługi w powiecie kościańskim, które sprzedał i kupił wsie: Brenno, Zaborowo, Wijewo, Śmieszkowo i Potrzebowo. Przez pewne okresy był też właścicielem Wziąchowa w powiecie pyzdrskim, Małgowa w powiecie kaliskim, a także posiadał obszary wokół Pogorzeli w powiecie krotoszyńskim. Smuszki w powiecie wschowskim oraz Borowo oraz Jarogniewice koło Czempinia.

Król Prus Fryderyk Wilhelm III chcąc by Sokolnicki stanął po jego stronie nadał mu 11 kwietnia 1811 r. tytuł hrabiowski (niem. Graf). Sokolnicki zmarł w Poznaniu 6 kwietnia 1819 r., a pochowany został w kościele Filipinów w Gostyniu. Jego żoną była Urszula Golińska h. Zabawa (ok. 1750-1821), z którą miał: Stanisława (1785-1790), Teodorę (1790-?), Józefa (1793-1853) oraz Paulinę (ok. 1811-?).

*****

Źródło: gazetakrakowska.pl