Stan wojenny w Krotoszynie. Jak wyglądał 13 grudnia 1981 r.?

Już we wrześniu 1980 r. we wszystkich zakładach pracy w Krotoszynie powstały Komitety Założycielskie „Solidarności”. Dokładnie 12 października 1980 r. powołano Tymczasowy Międzyzakładowy Komitet Założycielski (MKZ), który zmienił nazwę na Tymczasową Międzyzakładową Komisję Koordynacyjną NSZZ „Solidarność”. Przewodniczącym został Zygmunt Wudarski, który pracował w Wytwórni Sprzętu Mechanicznego PZL-Krotoszyn „Delta”. Początkowo komitety rejestrowały się w Poznaniu i we Wrocławiu, a od lata 1981 r. w Regionie Wielkopolska Południowa NSZZ „Solidarność” w Kaliszu. Już w 1981 r. na 14 tys. zatrudnionych, „Solidarność” zrzeszała 12,6 tys. osób. Pierwszy walny zjazd „Solidarności” odbył się 23 lutego 1981 r. Jego inicjatorem był Czesław Nowak.

20 maja 1981 r. powołano nowe władze MKK „Solidarność”. Przewodniczącym pozostał Zygmunt Wudarski, a w skład zarządu weszli: Czesław Gajewski, Janusz Grzymski, Elżbieta Hanisch, Janusz Kosiarski, Mieczysław Krawczyk, Zbigniew Moraś, Kazimierz Ratajski, Stanisław Rebelka, Mirosław Rybczyński, Wiesław Świca, Jerzy Waleński i Tadeusz Żmuda. 7 dni później w skład prezydium zarządu weszli: Janusz Krzymski, Janusz Kosiarski, Tadeusz Żmuda i Kazimierz Ratajski.

1 czerwca 1981 r. w skład Zarządu Regionu Wielkopolska Południowa „Solidarność” w Kaliszu weszli: Jan Szarzyński z Zakładów Mięsnych, Janusz Kosiarski i Zbigniew Moraś z Urzędu Telekomunikacji oraz Jerzy Waleński ze Spółdzielni Chemicznej. Z kolei delegatem na Krajowy Zjazd Delegatów w Gdańsku został Jan Szarzyński. 28 października 1981 r. w ramach akcji protestacyjnej do strajku dołączyły wszystkie zakłady pracy w Krotoszynie. 11 listopada 1981 r. oflagowano najważniejsze zakłady oraz domy w Krotoszynie, a także zaciągnięto warty przy pomnikach pamięci.

13 grudnia 1981 r. po wprowadzeniu stanu wojennego internowano Zygmunta Wudarskiego (został zwolniony 5 stycznia 1982 r.) i Andrzeja Retiga WSM PZL „Delta” oraz Jana Szarzyńskiego i Mirosława Rybczyńskiego z Zakładów Przetwórstwa Mięsnego. W tym okresie ważnymi działaczami podziemia byli m.in. Henryk Jelinowski, Stanisław Kosiarski, Stanisław Rebelka i Sławomir Wierdak.

15 lutego 1982 r. na terenie I Liceum Ogólnokształcącego im. Hugona Kołłątaja w Krotoszynie odnotowano akcję kolportowania ulotek o treściach antykomunistycznych. Podobną akcję zanotowano 15 maja 1982 r. oraz 27 października 1983 r. w WSM PZL „Delta".

Oficjalnie Tymczasowa Miejska Komisja Koordynacyjna NSZZ „Solidarność” w Krotoszynie została reaktywowana 4 lipca 1989 r. Przewodniczącym został Zygmunt Wudarski, a wiceprzewodniczącym - Stanisław Rebelka. 11 grudnia 1989 r. komisja przekształciła się w Komitet Koordynacyjny NSZZ „Solidarność” w Krotoszynie, jako pierwsza miejska placówka w regionie.

Opracowano na podstawie publikacji "Krotoszyn - kalendarium" Piotra Mikołajczyka z 2015 r.

Lista internowanych z województwa kaliskiego:

• Adamkiewicz Bogdan, Pleszew
• Barański Mieczysław, Rusko
• Bartkowiak Mirosław, Kalisz
• Bednarski Józef, Chojno
• Bojszczak Stanisław, Ostrzeszów
• Byś Leonard, Syców
• Czajka Jan, Kalisz
• Dąbrowski Leszek, Jarocin
• Duszeńko Leonard, Krzyżówki
• Gajewski Andrzej Marian, Kalisz
• Gaweł Stanisław, Warszew
• Górski Lech, Ostrów Wlkp.
• Grębowski Jan, Kalisz
• Guździoł Czesław, Ostrów Wlkp
• Hadaś Jacek, Ostrów Wlkp.
• Iracki Bolesław Ryszard, Kępno
• Jakuboszczak Lech, Jarocin
• Jóźkowski Zbigniew, Kalisz
• Kasprzak Henryk, Jarocin
• Kołaciński Janusz, Kalisz
• Kończalik Stanisław , Jarocin
• Kościelniak Wojciech, Kalisz
• Kubasik Elżbieta, Kalisz
• Kubiak Fabian Ignacy, Kalisz
• Kubiak Mariusz, Ostrów Wlkp.
• Kubis Paweł, Szadek
• Laksander Zbigniew, Poklęków
• Leszczyński Stanisław, Kępno
• Lewandowski Janusz, Ostrów Wlkp.
• Lisiak Michał, Jarocin
• Lisowski Bogdan, Kalisz
• Łańduch Ryszard, Porwity
• Łyszczak Stefan, Ostrów Wlkp.
• Malec Jacek, Kalisz
• Malec Mikołaj, Kalisz
• Małecki Zdzisław, Kalisz
• Marciniak Jan, Kalisz
• Matusiak Bronisław, Kalisz
• Morkowski Krzysztof, Kalisz
• Nawrocki Jan, Kalisz
• Obsadny Kazimierz, Ostrzeszów
• Orczykowski Andrzej, Kalisz
• Patryas Kazimierz, Koźmin
• Pawlak Maciej, Kalisz
• Pawłowski Roman , Ostrzeszów
• Pietkiewicz Antoni, Kalisz
• Pietkiewicz Jerzy, Kalisz
• Pinczewski Antoni, Kalisz
• Piwowarczyk Henryk, Kalisz
• Pluciński Ryszard, Ostrów Wlkp.
• Retig Andrzej, Kopieczki
• Rolicz Zygmunt, Syców
• Roszka Mieczysław, Ostrów Wlkp.
• Rybczyński Kazimierz, Krotoszyn
• Siankowski Andrzej, Jarocin
• Siciński Henryk, Ostrów Wlkp.
• Słodkiewicz Stanisław, Kalisz
• Szarzyński Jan, Krotoszyn
• Szulc Zygmunt, Wieruszów
• Szymański Konrad, Kępno
• Szymczak Stanisław, Kotlin
• Śliwa Bogusław, Kalisz
• Urban Aleksander, Ostrów Wlkp.
• Walczak Jerzy, Cielcza
• Walczykiewicz Mieczysław, Staw
• Walendowski Adam, Ostrów Wlkp.
• Węgrzyn Marek, Kalisz
• Wilczyński Witold, Lisków
• Wojkowski Andrzej, Kalisz
• Wróbel Józef, Ostrów Wlkp.
• Wudarski Zygmunt, Krotoszyn
• Wysocki Henryk, Wieruszów
• Zawisła Jerzy, Jarocin