ZDUNY: Otwarcie zrewitalizowanej najstarszej kaflarni w Polsce! [ZDJĘCIA + FILM]

Kaflarnia w Zdunach ma długą historię. Powstała w 1858 r. przez Wilhelma i Paulinę Reimannów, którzy przybyli do Zdun z Milicza, gdzie wcześniej prowadzili warsztat garncarski. Reimannowie byli właścicielami do 1945 r. Do 1900 r. wytwarzano tam gliniane donice i garnki, a potem zaczęto wytwarzać kafle. Po Wilhelmie interes przejął jego syn Friedrich, a po nim i jego syn Gustav. Po 1945 r. została znacjonalizowana, a w latach 2006-2016 znajdowała się w rękach prywatnych, po czym została zakupiona przez gminę Zduny.

Sam zakup obiektu był sporym wyzwaniem i wielu sądziło, że to się nie uda. Jednak burmistrz Zdun Tomasz Chudy od dawna dążył do przywrócenia nowego życia w tym obiekcie. Warto dodać do tej notatki historycznej, że burmistrz, jeszcze jako dyrektor Zdunowskiego Ośrodka Kultury rozpoczął w 2008 r. organizowanie corocznego pleneru ceramicznego zwieńczonego festiwalem "Pogranicze Kultur".

Na otwarciu zjawili się m.in. marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak, senator RP Ewa Matecka, posłowie: Katarzyna Sójka, Andrzej Grzyb, Jan Mosiński i Wiesław Szczepański, dyrektor biura europoseł Andżeliki Możdżanowskiej - Anna Lis, w imieniu sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Jana Dziedziczaka - Karolina Zaborek-Kulawska, burmistrz miasta partnerskiego Zdun, niemieckiego Emleben Philipp Kalisch, starszy Cechu Zdunów Polskich Piotr Batura

Uroczystość rozpoczęła się od koncertu Zdunowskiego Zespołu Wokalnego pod dyrygenturą Adama Szczuraszka. Później głos zabrał burmistrz Zdun Tomasz Chudy, który przybliżył zebranym historię obiektu oraz historię planów na rewitalizację kaflarni.

- Otwieramy dzisiaj zrewitalizowany obiekt po byłym zakładzie produkcyjnym. Budynki, które zostały zaadoptowane do pełnienia zupełnie innej funkcji. Dzisiejsza scena plenerowa była wiatą, budynek mieszkalny i kino - składzikami na surowce potrzebne do produkcji. Główne budynki to kiedyś była kaflarnia, miejsce produkcji wyrobów z gliny szamotowej mieszanej. Wszystko zaczynaliśmy w 2019 r. w zupełnie innym świecie, przed covidem i wojną, przed droga energią, drastycznym spadkiem przychodów bieżących samorządów. I tak przed kryzysem z tymi przychodami było ciężko. Ratowaliśmy się dofinansowaniami z Unii Europejskiej. Warto wspomnieć, że z obliczeń Regionalnej Izby Obrachunkowej, w 2021 r. mieliśmy najwyższy współczynnik środków z UE w wydatkach w ogóle w Wielkopolsce i siódme miejsce w Polsce! Ludzie z branży wiedzą, jak trudno o taki współczynnik i jak jest ważny. Ale dzisiaj jest ciężki czas, ostrożniej będziemy kaflarnię rozkręcać niż zamierzaliśmy. Przyszłość jest niepewna, ale kaflarnia uratowana - mówił burmistrz Zdun Tomasz Chudy.

Później razem z przewodniczącym Rady Miejskiej w Zdunach Dionizym Waszczukiem podziękowali poszczególnym gościom. Warto zaznaczyć, że całkowita wartość projektu to 8 mln 339 tys. 718,51 zł, z czego aż 7 mln 161 tys. 692,91 zł, z czego: 5 mln 560 tys. 040,84 zł - z Funduszu Rozwoju Regionalnego, 741 tys. 338,78 zł - Budżetu Państwa, 860 tys. 313,29 zł - z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, a 120 tys. 268,70 zł - z Unii Europejskiej na projekt "Małe Kino Społecznościowe". W pramach prac powstały pomieszczenia biurowe konferencyjne i muzealne ,a w dawnym zakładzie - pomieszczenia wystawiennicze, muzealno-edukacyjne, gastronomiczne i sanitarne. Obiekt został znacznie poszerzony. Po przeciwnej stronie posesji powstał duży budynek mieszkalny, w którym znajduje się kino mogące pomieścić 32 osoby. Na końcu posesji znajduje się muszla koncertowa i sala występów scenicznych. Okazało się, że za kaflarnią znajduje się teren gminny, który po połączeniu stworzył miejsca parkingowe dla odwiedzających. Teren został już wybrukowany i zazieleniony. W kaflarni będzie mieściła się siedziba Zdunowskiego Ośrodka Kultury, siedziba Ogólnopolskiego Centrum Zdunów Polskich, siedziba Cechu Zdunów, powstanie tam też Ceramiczne Centrum Rzemiosła Artystycznego, muzeum pieca i muzeum kaflarstwa, miejsce, gdzie będą organizowane: Festiwal Pogranicze Kultur, Wieczory Muzyczne, Święto Chleba, miejsce kształcenia uczniów powstającej szkoły branżowej w zawodzie zduna, miejsce plenerów dla uczniów kaliskiego Liceum Plastycznego oraz studentów artystycznych uczelni wyższych ze specjalizacją ceramiczną, a także miejsce Międzynarodowego Pleneru Ceramicznego.

- To nie jest jakieś nadzwyczajne upodobanie sobie tego miasta i gminy i tych osób. Tylko to jest czysty profesjonalizm i taka organiczna praca, która potwierdza, że jesteście dobrze przygotowani, do tego co robicie. I to jest na prawdę sukces w skali regionu, a myślę, że nie tylko regionu! Serdecznie tego gratuluję tego panu burmistrzowi i zespołowi, gratuluję panu przewodniczącego i radnym, że wspierają te działania. Wiem, że w samorządzie jest trudno podejmować decyzję, kiedy ma się do wyboru kilka ważnych spraw. Taki projekt, który mógłby się wydawać, czasami trochę fantazyjny, też znalazł to uznanie i bardzo się cieszę, bo mam wrażenie, że ten projekt dołączy do takiej mojej osobistej listy perełek rewitalizacji w Wielkopolsce. Na tej liście są takie bardzo elitarne projekty, one wszystkie mają takie podobieństwa. Tak patrząc od północy: stara tlenownia w Czempiniu, stara gazownia w Krobi i stara kaflarnia w Zdunach. To jest trzecia perła rewitalizacji, którą na mojej liście umieszczam - mówił marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak.