Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Nasi Powstańcy: Tomasz Mądrecki z Rozdrażewa [ZDJĘCIA]

Łukasz Cichy
Tomasz Mądrecki w czasie I wojny światowej
Tomasz Mądrecki w czasie I wojny światowej Arch. Zdzisława Mądreckiego
Nasi Powstańcy: Prezentujemy biografię Tomasza Mądreckiego (1888-1970) z Rozdrażewa, uczestnika obu wojen światowych oraz Powstańca Wielkopolskiego 1918/1919.

Informacje o kolejnym Powstańcu Wielkopolskim Tomaszu Mądreckim z Rozdrażewa czerpiemy od jego syna - Zdzisława Mądreckiego. Część historii również znaleźliśmy sami na podstawie zdjęć i dokumentów.

Tomasz Mądrecki urodził się 19 września 1888 r. w Rozdrażewie jako syn Tomasza Mądreckiego i Rozalii z d. Lis. Gdy wybuchła wojna został wcielony do Armii Cesarstwa Niemieckiego, zresztą jak wielu jego rówieśników. 28 października 1914 r. został ranny, jak odnotowano w księdze - lekko. Był wówczas żołnierzem 11 kompanii 131 Pułku Piechoty (11 kompagnie Infanterie-Regiment 131). Dowódcą tej jednostki był niejaki pułkownik Neubauer. 8 września 1915 r. Tomasz Mądrecki został ponownie ranny i ponownie oznaczono jako lekko rannego. Tym razem był żołnierzem 3 kompanii Zapasowego (345) pułku Leimbach-Zerener (3 kompagnie Ersatz-Infanterie-Regiment Leimbach-Zerener). W dniu kiedy został ranny jego jednostka toczyła walki nad jeziorami mazurskimi. Łatwo możemy domyślić się, że walczył przeciwko Rosjanom. Ponadto na prezentowanym przez nas zdjęciu jest w mundurze 6 Pułku Grenadierów im. Hrabiego Kleista von Nollendorfa (1 Zachodniopruskiego) - (Königlich-Preußisches Grenadier-Regiment Graf Kleist von Nollendorf (1. Westpreussisches) Nr. 6). Po zakończeniu I wojny światowej Tomasz Mądrecki wrócił do Rozdrażewa.

- Był dwukrotnie ranny w prawe ramię. Po wyjęciu jednej kuli, jedna pozostałą nie wyjęta. Po operacji powrócił ranny do domu rodzinnego w Rozdrażewie - wyjaśnił nam jego syn Zdzisław Mądrecki. To jednak nie koniec wojennych losów Tomasza Mądregkiego.

Od 1 stycznia 1919 r. był on Powstańcem Wielkopolskim w kompanii pod dowództwem Wacława Pabicha, prywatnie syna swojej najbliższej kuzynki. Jako ciekawostkę możemy podać, że Walenty Namysł, brat teścia jego syna również był Powstańcem Wielkopolskim w kompanii Wacława Pabicha. Mądrecki brał udział w walkach o oswobodzenie Krotoszyna, a następnie pod Zdunami, pod Chachalnią, pod Borownicą i pod Perzycami.

Tomasz Mądrecki z zawodu był szewcem i mieszkał na Rynku w Rozdrażewie, gdzie wiódł spokojne życie do wybuchu kolejnej wojny. - Po wybuchu II wojny światowej w 1939 r. zostaliśmy wysiedleni z rodzinnego domu w Rozdrażewie i wywiezieni w zbiorowym transporcie, wozami konno na przekroczenie mostu za Pleszewem na rzece Prośnie. Kolumnę wozów z uciekinierami prowadził powstaniec - pilot zwiadowca Pan Edmund Biegański z Rozdrażewa, który jechał na motocyklu. Na skutek wysadzenia mostu dojechaliśmy do miejscowości Fabianów, w której w 2 stodołach spędziliśmy noc. W następnych dniach wracaliśmy z powrotem, gdzie nas rozlokowano, ale już w innych, nie naszych budynkach. Ulokowano nas u Państwa Gumiennych w Rozdrażewie. Mieszkaliśmy tam do zakończenia wojny. Ojciec w czasie wojny dojeżdżał do Koźmina do pracy w zakładzie szewskim. Dojeżdżał codziennie rowerem, bez względu na stan pogody. Ciężko było żyć z uwagi na niskie zarobki, ale trzeba było wszystko przetrwać. Rodzice w czasie wojny zawsze nas pocieszali, że to musimy przetrwać. Przed zakończeniem II wojny światowej musiał wstąpić w szeregi wojska i musiał nas zostawić, żeby iść na linię frontu, aby bronić wraz z kolegami w okopach niepodległości Polski. Nie trwało to zbyt długo. Po ogłoszeniu kapitulacji Niemiec wciąż oczekiwaliśmy na jego powrót, bo po starciach na linii frontu, mógł przecież zginąć, względnie wrócić ranny, jak w czasie I wojny światowej. Po powrocie witaliśmy go serdecznie, bo jego powrót był początkiem nowego życia i dalszej przyszłości, jaką mogliśmy sobie z rodziną stworzyć - dodał Zdzisław Mądrecki.

Koniec II wojny światowej w Rozdrażewie wyglądał podobnie, jak w innych miejscowościach naszego powiatu. Pan Zdzisław pamięta jakby to było wczoraj mówiąc o wycofujących się wojskach i cywilach niemieckich. - Przed wjazdem czołgów wojsk rosyjskich, którzy penetrowali okoliczne miejscowości, czy nie ma żołnierzy niemieckich w Rozdrażewie, dokonali egzekucji koło szkoły - jednego żołnierza, na przejeździe kolejowym - jednego żołnierza i za stodołą Państwa Bartkowiaków - sześciu żołnierzy. Po oczyszczeniu i likwidacji uciekinierów niemieckich w Rozdrażewie w naszym budynku powstał komisariat z radiostacją rosyjską, który był tam około dwóch miesięcy - dodał Zdzisław Mądrecki. Sowieci przed wyjazdem do Rawicza mieli jeszcze na łuku na trasie Maciejew-Rozdrażew ostrzelać budynek w zabudowie u Państwa Frąckowiaków, w wyniku czego zginęła jedna osoba.

Po zakończeniu II wojny światowej Tomasz Mądrecki wrócił do Rozdrażewa. 11 marca 1958 r. wstąpił do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Został mu nadany numer 211239. 4 listopada 1958 r. T. Mądrecki został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Jego żoną została Stanisława Mądrecka z d. Witek (17 listopada 1899 r. - 18 lipca 1990 r.). Mieli trójkę dzieci: Danutę (1930-1993), Irenę (1931-2006) i Zdzisława (ur. 1933 r.). Tomasz Mądrecki zmarł 18 lipca 1970 r. i spoczął na cmentarzu w Rozdrażewie. Cześć i Chała Bohaterowi!

od 12 lat
Wideo

Wybory samorządowe 2024 - II tura

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na krotoszyn.naszemiasto.pl Nasze Miasto