Maria Pawałowska zd. Szczurek urodziła się 31 lipca 1897 r. w Konarzewie jako córka Andrzeja Pawałowskiego (ur. 1853 r.) oraz Magdaleny zd. Margiel (ur. 1867 r.). Dzięki Poznań Project wieku wiemy, że Andrzej Pawałowski
był synem Kaspra (Gasparus) Szczurka i Marii (Marianny) Skrzyneckiej, a Magdalena Margiel – córką Wawrzyna (Laurentius) i Agnieszki Chrobot. Wzięli oni ślub w Urzędzie Stanu Cywilnego w Orpiszewie oraz w parafii w Jankowie Zaleśnym w 1891 r. Niestety żadnego rodzeństwa nie ustaliłem. Gdy wybuchło Powstanie Wielkopolskie Maria Pawałowska włączyła się w działania powstańcze. Gdy linia obrony przechodziła przez Perzyce, Konarzew
i Zduny ona mieszkając w przyfrontowej miejscowości zajmowała się dostarczaniem żywności Powstańcom oraz była sanitariuszką. Zajmowała się opatrywaniem ran i transportowaniem do szpitala. W Muzeum Powstańców
Wielkopolskich im. generała broni Józefa Dowbór-Muśnickiego w Lusowie znajduje się oryginalny mundur Marii Pawałowskiej, wraz z odznaczeniami, miniaturkami odznaczeń, legitymacjami i kilkoma zdjęciami. Znajduje się tam też kopia jej wspomnień, z których wynika, że atak polskich Powstańców chcących odbić Zduny załamał się i wtedy rannych przetrzymywano w domu Marii Pawałowskiej. Opatrywała ona rannych, a z braku bandaży używała bielizny pościelowej. Ojciec jej odwoził rannych Powstańców. Przy kolejnym ataku, również nieudanym, jej rodzice z powodu użycia przez Niemców artylerii postanowili opuścić ze swoim młodszym rodzeństwem dom. Wówczas Maria Pawałowska miała znaleźć dwa granaty, które zwróciła Powstańcom. W dalszej części wspomnień wyczytać można, że gdy Niemcy wysyłali patrole ona, wraz z bratem strzelali z ogrodu do patroli. W czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Maria Pawałowska była członkiem Związku Bojowników o Wolnośći Demokrację i mieszkała w Krotoszynie przy Rynku 16. 4 grudnia 1958 r. Maria Pawałowska została odznaczona Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, natomiast 8 października 1971 r. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Zmarła 14 maja 1987 r. Była żoną Stanisława Pawałowskiego (1895-1944). Spoczywa na cmentarzu w Krotoszynie.
Protest w obronie Parku Śląskiego i drzew w Chorzowie
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
