NASI POWSTAŃCY: Jan Lejda (1891-1924) z Orpiszewa [ZDJĘCIA]

Jan Lejda (czasami pisany jako Leyda) urodził się 6 grudnia 1891 r. w miejscowości Pustkowie Złoty Kokot, które dzisiaj wchodzi w skład Orpiszewa. Był synem rolnika Antoniego Lejdy i Katarzyny z d. Krawczyk. Miał rodzeństwo: Michała (1890-?, uczestnika I wojny światowej w szeregach 7 Pułku Grenadierów niemieckich), Jadwigę (1893-1984), Stanisława (1895-1895), Ludwika (1896-?), Franciszkę (1898-?), Antoniego (1900-?), Mariannę (1901-?) i Stanisława (1903-1989). W czasie I wojny światowej walczył w szeregach armii niemieckiej. Został dwukrotnie lekko ranny: 23 czerwca 1916 r. i 1 sierpnia 1916 r. Walczył w szeregach 208 Rezerwowego Pułku Piechoty. Na czele powstańców z Krotoszyna razem z grupą pod dowództwem Stanisława Stefańskiego zajmował Chachalnię i Borownicę 3 stycznia 1919 r. 18 stycznia 1919 r. objął dowództwo 1 kompanii krotoszyńskiej. Dowodził nią (później w składzie II batalionu 12 Pułku Strzelców Wielkopolskich) do 31 grudnia 1919 r. Brał udział w walkach pod Zdunami, a później prawdopodobnie w wojnie polsko-bolszewickiej. Posiadał stopień sierżanta sztabowego. Zmarł 4 września 1924 r. podczas pobytu u siostry w Poznaniu. Spoczął na Cmentarzu Garnizonowym w Poznaniu (kwatera:4 miejsce:62).

Informację czerpałem od krewnego Włodzimierza Krysiaka, z listy strat armii niemieckiej z czasów I wojny światowej, aktów urodzeń jego i rodzeństwa, a także książek: „Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 w powiecie krotoszyńskim, koźmińskim i w Sulmierzycach”, pod zbiorową redakcją: Edwarda Jokiela, Antoniego A. Korsaka i Michała Pietrowskiego (Krotoszyn 2012) oraz „Od Prosny po Rawicz. Wspomnienia z powstania wielkopolskiego 1918-1919” Zygmunta Wieliczki (Poznań 1931).

Zdjęcie pochodzi z Muzeum Regionalnego im ,Hieronima Ławniczaka w Krotoszynie.