Musimy kontynuować to dzieło popularyzacji Powstania Wielkopolskiego [WYWIAD]

Od lat mieszkasz w Warszawie i obserwujesz Wielkopolskę z dystansu. Czy poza Wielkopolską Powstanie Wielkopolskie jest tak znane, jak u nas? Czy obchodzone są kolejne rocznice?
Ten dystans powoduje, że od lat patrzę na moje rodzinne strony, jakby z innej perspektywy. Z jednej strony jak gość przybywający z daleka, a z drugiej tęskniący jej obywatel. Dlatego moje spojrzenie na sprawy Wielkopolski różnią się od dawnego spojrzenia. Kiedyś myślałem co powiedzą inni, a dzisiaj myślę co zrobić dla rodzinnej Wielkopolski. Takie spojrzenie wydaje mi się bardziej obiektywne i zdystansowane. Z upływem lat obserwuje w stolicy i na Mazowszu jakby większe zainteresowanie tym największym ze zwycięskich powstań narodowych, bo tak je postrzegam. Widzę znacząco większe zainteresowanie, choć muszę przyznać, że wciąż mi mało echa Powstania Wielkopolskiego. W Warszawie od lat składane są wieńce na Grobie Nieznanego Żołnierza. Organizowało się przed pandemia wieczory muzyczno-literackie. W szkołach były pogadanki na lekcjach wychowawczych i historii. Szkoły noszące imię Powstańców Wielkopolskich np. Szkolą Podstawowa na Żoliborzu, organizowały spotkania z przedstawicielami Stowarzyszenia Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919. Zespół ds. Nazewnictwa Warszawy na czele z panią Anną Nehrebecką i Moniką Jaruzelską coraz przychylniej patrzy.na upamiętnianie sławnych Wielkopolan. Na przykład Dzielnica Bemowo poważnie rozważa upamiętnienie poległych w Katyniu np. mjr. Władysława Nawrockiego oraz por. pil. Janinę Lewandowska. Padł tez niedawno pomysł upamiętnienia gen. Dowbor-Muśnickiego. Sporadycznie można spotkać artykuły w prasie lokalnej. Ja osobiście w każda rocznicę powstania wywieszam flagę oraz przyozdabiam swoje auto. Można, wiec powiedzieć, ze Warszawa pamięta, choć pragnąłbym, aby z roku na rok ta pamięć rosła ku chwale naszej Ojczyzny. Kiedy mój wnuk Franciszek podrośnie. będę mu o Powstaniu Wielkopolskim opowiadał.

Jak Warszawiacy chcą upamiętnić generała Józefa Dowbor-Muśnickiego?
Przyznaje, że to upamiętanie to porozumienie moje z TPPW 1918/1919 z 2018 roku. Zarządowi TPPW zależy na tym upamiętnieniu, bo generał Józef Dowbor-Muśnicki miał związki ze stolicą. Podobnie myśli o tym naczelnik Biura Kultury Urzędu Miasta Poznania pan Rafał Ratajczak. Będziemy przed Radą Dzielnicy Warszawa Bemowo prosili o upamiętnienie generała ulicą lub rondem na Bemowie. Mamy tez przychylność Wojskowej Akademii Technicznej.

Jakie planujesz kolejne kroki upamiętniające swoich krewnych? Doprowadziłeś do otwarcia ronda im. mjr. Władysława Nawrockiego. Co dalej?
To była piękna chwila dla całej rodziny. W dobie pandemii udało się doprowadzić do organizacji tak pięknej, zapierającej dech uroczystości, która za pomocą internetu, zobaczyło ponad 15 tysięcy mieszkańców. Uroczystość uświetniła orkiestra dęta z Krotoszyna oraz kompania reprezentacyjna Batalionu Remontu Lotnisk z Jarocina. Kolejne kroki to upamiętnienie Władysława Nawrockiego w Lublińcu oraz w Poznaniu. Mocno zaawansowana jest Tablica Pamięci Pocztowców na budynku Poczty Polskiej w Krotoszynie oraz upamiętnienie pocztowca Ludwika Danielaka, zarówno na Tablicy Pamięci w Krotoszynie, w Ostrowie Wielkopolskim jak i w Ozorkowie. Nad tym wszystkim patronat przyjął Łódzki IPN. Z innych projektów warto wymienić mocno zaawansowany plan upamiętnienia powstańca styczniowego Franciszka Nawrockiego w rodzinnym Konarzewie. Musze tez się pochwalić mocnym działaniem na rzecz nazwania jednego z najpiękniejszych Rond na Mazowszu - Rondem Obrońców Ojczyzny w Zaborowie koło Warszawy. Zaborów to bardzo patriotyczny rejon, brama Warszawy na trakcie Fryderyka Chopina. Podczas uroczystości otwarcia Ronda WN w Krotoszynie dwukrotnie poprosiłem o upamiętnienie podnaczelnika Strazy Ludowej w Krotoszynie ppor. Jana Domagalskiego, w czasie powstania bosmana. Pismo jest w trakcie realizacji. Mam tez zgodę rodziny Domagalskich. Czekamy wciąż na upamiętnienie przez Zduny Ludwika Danielaka, który tam działał społecznie i mieszkał. To obecnie sprawa honoru! Myślę, że zarówno w Bilczewie, jak i Zdunach upamiętniony zostanie Radny Zdun i wielki patriota i działacz społeczny Walenty Danielak. Czeka mnie wiec sporo pracy. Dalsze plany to upamiętnienie Ludwika Zielezińskiego oraz Stanisława Sekowskiego. Liczę na wsparcie Rady Miasta, Burmistrza pana Franciszka Marszalka oraz dyrektora Muzeum Regionalnego w Krotoszynie pana Piotra Mikołajczyka i historyków panów Antoniego Korsaka i Edwarda Jokiela. Liczę też na Radę Miasta Zduny i jej odważne decyzje w sprawie Danielaków. Tą sprawą interesuje się też pan poseł Jan Mosiński.

Jak zainteresować mieszkańców losami Powstania Wielkopolskiego? Co zrobić, by zaczęli oni szukać?
Sądzę, że najlepszymi sposobami są współczesne i nowoczesne publikacje oraz tzw. lekcje historii na żywo w terenie. Taka forma przedstawiania młodzieży treści powstania jest fascynująca i praktyczna! Nie ma nic piękniejszego, jak stanąć przed Krzyżem Katyńskim, stanąć przy Szańcu albo na Rondzie przed tablica lub idąc Aleją Powstańców Wielkopolskich, by poczuć atmosferę powstania, by poczuć dumę i patriotyzm z dokonań naszych Przodków. Oczywiście również atrakcyjne artykuły i strony w Internecie, gwarantują znacznie większe zainteresowanie tematyką historii i Powstania. Można by tez przygotować w kolejna rocznice okolicznościowe ulotki. czy telewizyjną wieczornice słowno-muzyczna z zachowaniem bezpieczeństwa epidemiologicznego.

Z okazji 100. rocznicy wybuchu mówiło się dużo o Powstaniu Wielkopolskim. Czy to dojrzało w świadomości ludzi, czy jest to tylko chwilowa moda?
To prawda. Dużo mówiło się powstaniu w roku powstania i całym 2019 . To naturalne. Powinniśmy, więc wykorzystać każdą kolejną rocznicę, by ta świadomość nie tylko się utrzymała, ale wciąż rosła. Wciąż wierzę, że możemy zrobić znacznie więcej, zarówno dla tej świadomości, jak i pamięci tego zwycięskiego powstania, co trzeba podkreślać na każdym kroku. To naturalne, że są w pamięci zrywy i uniesienia, ale bardzo ważne jest utrzymanie w świadomości, że to powstanie było przez wiele lat przygotowane, że nie było przypadkowe, że było nagrodą za cierpliwość i pracę organiczną. Przypominajmy, że było zwycięskie, a każdy powiat miał swoich wielkich Bohaterów. Najważniejsze jest dotarcie do młodzieży. Jeśli to się nam uda, to o tę świadomość będziemy spokojni .

Jednak Powstanie Wielkopolskie ginie na tle powstań, takich, jak warszawskie, listopadowe, czy styczniowe. Nota bene - przegranych.
O tym warto mówić, ale celowo je pominąłem by ich nie popularyzować. Szczególnie ostatnio dużo mówi się o styczniowym, które było w PRL nieco zapomniane. Ja bym nie patrzył tak bardzo na popularność wymienionych powstań, ale raczej na to jak popularność Powstania Wielkopolskiego zbliżyła się do rangi najwyższej i sądzę, że zbliża się powoli do wierzchołka. Musimy kontynuować to dzieło popularyzacji i zachęcać do tego rządzących oraz posłów i senatorów. W dobie pandemii najwięcej mówi się o największych województwach i ich walce o zdrowie i życie swoich mieszkańców. Tak samo jest z historia powstań. Jestem pewien, że już za kilka lat Powstanie Wielkopolskie nadrobi zaległości sprzed lat.

Dziękuję za rozmowę

POLECAMY RÓWNIEŻ: