Uczniowie ZSP nr 2 w Muzeum Powstania Poznańskiego

To właśnie 28 czerwca 1956 r. we wczesnych godzinach porannych robotnicy Zakładów im. J. Stalina (wcześniej im. Hipolita Cegielskiego) rozpoczęli strajk. Załoga domagała się niewłaściwie naliczanych podatków od premii, obniżenia wyjątkowo wysokich norm produkcyjnych oraz poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy. Wśród robotniczych postulatów pojawiły się żądania podwyżki płac i obniżenia cen. Rozmowy z dyrekcją i władzami zwierzchnimi nie przyniosły efektów. Strajkujący uformowali pochód, który pod narodowymi sztandarami i hasłami „chleba i wolności” skierował się do centrum miasta . W pobliżu placu Stalina ( dzisiaj plac A. Mickiewicza) znajdowały się ważne dla miasta instytucje: Komitet Wojewódzki PZPR, Komenda Wojewódzka Milicji Obywatelskiej oraz Prezydium Miejskiej Rady Narodowej. Do cegielszczaków przyłączyli się robotnicy innych poznańskich zakładów. Śpiewano patriotyczne pieśni i wznoszono antykomunistyczne okrzyki. Na ulicach znalazło się wtedy 100 tysięcy ludzi walczących o byt i wolność. Demonstranci opanowali publiczne gmachy.

Komunistyczne władze wysłały przeciwko protestującym oddziały wojska, które otrzymało rozkaz użycia broni. W rezultacie na ulicach miasta rozpoczęła się regularna walka. Do pacyfikacji Poznania sprowadzono czołgi i działa pancerne. Wymiana ognia trwała do 30 czerwca. W wyniku tych dramatycznych wydarzeń zginęło ok. 70 osób cywilnych , a ok. 600 zostało rannych. Wydarzenia poznańskie odbiły się szerokim echem w świecie, a w Polsce pobudziły społeczeństwo do śmielszych wystąpień przeciwko komunistycznemu reżimowi.
W piwnicach Zamku Cesarskiego uczniowie obejrzeli ekspozycję historyczną upamiętniającą wydarzenia czerwca1956 r. Zobaczyli oryginalnie umeblowany pokój z lat 50. ubiegłego stulecia oddający klimat wielkopolskich mieszkań. Na ścianach tych mieszkań wisiały zawsze pamiątki niepodległościowych zrywów, bo Wielkopolanie od pokoleń wykazywali wolę walki o godność i polskość.

Zwiedzający mogli także przejść pod bramę Zakładów Cegielskiego i przeczytać robotnicze postulaty. Z poznańskiej ulicy uczniowie weszli do świata socjalistycznej propagandy, którą prezentowała kolekcja plakatów. Pomieszczenie urządzono zgodnie z wystrojem sali konferencyjnej Komitetu Wojewódzkiego PZPR. Młodzież, stojąc na mównicy, wysłuchała fragmentów przemówień takich ludzi, jak Cyrankiewicz, Bierut, Wasilewska. Ich wypowiedzi stanowią ważny dowód komunistycznej propagandy i ówczesnego zafałszowania rzeczywistości. Młodzież zobaczyła bogaty zbiór fotografii ukazujących kolejne godziny dramatycznych wydarzeń: wielotysięczny wiec z udziałem mieszkańców Poznania oraz walki pod gmachem Urzędu Bezpieczeństwa, Komendą Wojewódzką MO, więzieniem i sądem na ulicy Młyńskiej. Zdjęcia obrazowały wkroczenie wojska i pacyfikację miasta. Na ekranach wyświetlane były materiały filmowe dotyczące wydarzeń czerwca 1956.

Młodzież wysłuchała wzruszającej opowieści o 13-letnim Romku Strzałkowskim, najmłodszym, zamordowanym z bardzo bliskiej odległości, uczestniku demonstracji. Zwiedzający weszli na zrekonstruowany korytarz w Urzędzie Bezpieczeństwa. Byli w pokoju przesłuchań uczestników protestu oraz celi więziennej. Zobaczyli replikę czołgu i tramwaju z lat 50. Młodzież chodziła po poznańskim bruku. Po tym samym bruku maszerowali w drewniakach zbuntowani robotnicy Zakładów Cegielskiego .W jednej z gablot były takie właśnie okuloki, czyli drewniaki, typowe buty robotników, które wydawały głuchy stukot słyszany z daleka. Następnie uczniowie wraz z opiekunami przeszli pod pomnik na placu Adama Mickiewicza. Ofiary czerwca 1956 r. upamiętniają dwa majestatycznie górujące nad placem krzyże połączone jednym ramieniem oraz stojąca opodal głowa orła. Pomnik wzniesiono w hołdzie tym, którzy oddali życie w obronie prawdy, sprawiedliwości i niepodległości Ojczyzny. Mieszkańcy Poznania dali przykład solidarnej walki o „wolność i chleb”, a ich postawę najlepiej wyraża myśl zapisana w wierszu Z. Herberta „Potęga smaku”:

„To wcale nie wymagało wielkiego charakteru
nasza odmowa niezgoda i upór
mieliśmy odrobinę koniecznej odwagi
lecz w gruncie rzeczy była to sprawa smaku
Tak smaku
w którym są włókna duszy i chrząstki sumienia.”

Zwiedzanie Muzeum Powstania Poznańskiego to lekcja, która na pewno obudziła historyczną wrażliwość uczniów. Poznając motywy działania przodków, lepiej zrozumieją świat, w którym żyją. Ta forma kontaktu z przeszłością stała się dla młodzieży nie tylko ważnym źródłem wiedzy historycznej, ale dostarczyła wielu doświadczeń estetycznych.