Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

John Monash: Krotoszyński akcent w historii Australii [ZDJĘCIA]

Łukasz Cichy
Generał John Monash w 1918 r.
Generał John Monash w 1918 r. Wikipedia
Generał porucznik, doktor inżynierii – Sir John Monash to człowiek, który miał wiele tytułów, odznaczeń i był uważany za jednego z najlepszych dowódców I wojny światowej oraz jednego z najlepszych w historii Australii. O jego ogromnej skromności świadczy chociażby fakt, że kazał napisać na swoim grobie skromne imię i nazwisko (bez tytułów). Był on synem emigrantów żydowskich z Krotoszyna. Jego przykład jest krotoszyńskim akcentem w historii Australii.

Rodzina
Monash – to nazwisko niewątpliwie kojarzy się z Krotoszynem wszystkim, którzy zainteresowali się XIX wieczną historią tego miasta. Najbardziej znanym z rodu był żydowski drukarz i wydawca Baer–Loebel Monasch (1801– 1876). Jego syn Ludwig (Louis, Ludwik) Monash (1831 – 1894) przeprowadził się do Melbourne (które w latach 1901–1927 było stolicą Australii). Tam zajmował się kupiectwem. W 1863 r. wrócił do Europy, ożenił się z Berthą z domu Manasse, a rok później zabrał ją do Australii. Znali oni biegle język angielski. Ludwig był kolonistą, działał w licznych stowarzyszeniach i towarzystwach oraz był szachistą. Był również biznesmenem, który później przeszedł na emeryturę. Cieszył się dobrym zdrowiem, lecz zmarł nagle i nieoczekiwanie. Siostra ojca Marie Monash wyszła za mąż za prof. Heinricha Graetza, który jako pierwszy od czasów biblijnych spisał historię Żydów. Wracając jednak do naszego bohatera, John Monash urodził się 27 czerwca 1865 r. w Melbourne. Uczęszczał do St Stephen’s Church of England School w Richmond. Następnie studiował na University of Melbourne, gdzie uzyskał tytuł magistra inżyniera, a w 1921 r. doktora.

Z budowlanki do wojska
John Monash pracował początkowo w firmie budowlanej, gdzie zajmował się budową mostów i linii kolejowych. Był jednym z pionierów użycia na nowym kontynencie żelbetonu. Od początku studiów służył w ochotniczych milicjach obywatelskich. Później został żołnierzem, lecz w czasie pokoju żołnierze i oficerowie pracowali w normalnych pracach i mobilizowani byli tylko podczas wojny. W 1887 r. Monash został porucznikiem, w 1895 r. kapitanem, w 1897 r. –majorem, w 1906 r. – podpułkownikiem, a w 1912 r. – pułkownikiem i dowódcą 13 Brygady Piechoty.

Wielka Wojna
Gdy wybuchła I wojna światowa w sierpniu 1914 r. płk John Monash kierował cenzurą wojskową, a po powstaniu Australijskich Sił Imperialnych (Australian Imperial Force) został dowódcą 4 Brygady Piechoty i skierowany do Egiptu. Później brał udział w bitwie o Gallipoli, gdzie dowodził nawet odcinkiem frontu. Jego zdolności zostały dostrzeżone i otrzymał on stopień generała majora w lipcu 1915 r. (odpowiednik generała brygady). Później trafił on na krótki odpoczynek do Egiptu, a następnie na czele 3 Dywizji Australijskiej walczył na froncie zachodnim uzyskując nawet rangę generała porucznika (odp.generała dywizji) wmaju1918 r. Walczył on wówczas w bitwach pod Messines, pierwszej bitwie pod Passchendaele i Hamel. Wmaju 1918 r. został dowódcą wszystkich sił australijskich w Europie. Dodać należy, że był pierwszym Australijczykiem, który dowodził siłami Australii na froncie zachodnim, gdyż wcześniej stanowiska te obsadzali Brytyjczycy. Szczególną sławę przyniosła mu bitwa pod Amiens, gdzie jego żołnierze walczyli na przodzie ofensywy. Bitwa ta była końcem wojny pozycyjnej i nazwana została „Czarnym Dniem Armii Niemieckiej”. Po tej bitwie Król Wielkiej Brytanii Jerzy V osobiście odznaczył go Orderem Łaźni. John Monash był także odznaczony Wielkim Krzyżem Orderu św. Michała i św. Jerzego (brytyjskim), Volunteer Decoration (brytyjskim), Médaille Interalliée de la Victoire1914–1918 (francuskim), OrderemLeopolda II kl. (belgijskim), Legią Honorową II kl. (francuskim), Distinguished Service Medal (amerykańskim), Orderem Korony (belgijskim), Croix de Guerre (belgijskim) oraz Krzyżem Wojennym 1914–1918
(francuskim). Pokonał on też Niemców pod Chignes, Mont StQuentin , Peronne i Hargicourt. Pod koniec I wojny światowej John Monash miał pod sobą korpus złożony z 208 tys. żołnierzy, z których 50 tys. stanowili Amerykanie.

Powrót do Australii
Powojnie John Monash został pełnomocnikiem rządu Australii do spraw powrotu żołnierzy do kraju. Do kraju powrócił 25 grudnia 1919 r. W 1920 r. Po 36 latach zrezygnował ze służby wojskowej. Później pracował jako szef spółki energetycznej, największej w stanie Wiktoria w Australii. Był też wicekanclerzem (rektorem) Uniwersytetu w Melbourne. W 1927 r. objął patronatem ruch syjonistyczny w Australii. Wspierał aktywnie środowiska kombatanckie oraz pamiętał o poległych Australijczykach. John Monash zmarł na atak serca 8 października 1931 r. w Melbourne, gdzie został pochowany. Na jego pogrzeb przybyło 250 – 300 tys. ludzi. Dziś jedna z dzielnic Melbourne nosi nazwę City of Monash. W 1958 r. powstała wyższa uczelnia z dziesięcioma wydziałami nosząca nazwę Monash University. W Australii jest także autostrada jego imienia–Monash Freeway. Jego byli żołnierze założyli później wieś w Izraelu nazwaną Kfar Monash. Przykład Johna Monasha pokazuje, że czasami wielcy ludzie mieli związek z naszym miastem, nawet jeśli nigdy go nie odwiedzili. W 1996 r. Jego podobizna została umieszczona na australijskiej studolarówce.

Prognoza pogody dla Wielkopolski na 4 sierpnia:

źródło: TVN Meteo/x-news.pl.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: John Monash: Krotoszyński akcent w historii Australii [ZDJĘCIA] - Krotoszyn Nasze Miasto

Wróć na krotoszyn.naszemiasto.pl Nasze Miasto